Opvang en zorg onder één dak

Hulp voor Onbehuisden, afgekort H V O, is tot op de dag van vandaag een begrip in Amsterdam. In die drie letters drukt zich zowel de langdurige begaandheid om de altijd aanwezige Amsterdamse daklozen zoiets als een dak boven het hoofd te geven, als het hoofdstedelijke afgrijzen, want wie bij HVO terecht kwam was er slecht aan toe. Na HVO was er niks meer. Het was het putje van de hulpverlening.

Zorg en opvang onder één dank beschrijft de geschiedenis van HVO (opgericht in 1904) vanaf eind jaren zestig. De periode waarin de instelling van ouderwetse, charitatieve opvanginstelling zich ontwikkelde tot een professionele opvangorganisatie die sinds de fusie met de Querido-stichting begin van de 21e eeuw haar activiteiten heeft uitgebreid met woonbegeleiding en dagprogramma’s. Het boek laat nauwgezet zien hoe de nieuwe tijd sinds de jaren zestig de opvattingen van de hulpverleners heeft veranderd. Grappig is dat in deze geschiedenis een uit de geschiedenis van het sociaal werk bekende naam opduikt: die van Heldring. Oncko Heldring, achterkleinzoon van de beroemde Reveil- predikant en filantroop Otto Heldring die de grondlegger was van de Heldring-stichting in de Betuwe. Deze telg leidt HVO weg van de oude charitas en door de roerige jaren zeventig , waarbij hij egelmatig publieke acties onderneemt die zijn overgrootvader de wenkbrauwen zouden doen fronsen.
Er duikt in deze geschiedenis nog een tweede bekende historische naam op: Arie Querido. Deze beroemde sociaal- psychiater gaf in 1969 zijn naam aan een stichting die zich het levenslot aantrok van die patiënten die weliswaar waren uitbehandeld in de inrichtingspychiatrie, maar toch niet op eigen benen konden staan. Daarmee zette zich een ontwikkeling in gang die leidde tot beschermende woonvormen, die later onder de naam RIBW’en een officiële plek verwierven in de geestelijke gezondheidszorg.

Zo begonnen ‘opvang en zorg’, zeg maar Heldring en Querido, in de laatste fase van de 20e eeuw naar elkaar toe te groeien. In 2001 kwam het tot een definitieve fusie. Dat was nieuw in Nederland, maar al snel was het een vorm van samengaan die ook in andere delen van het land navolging kreeg, zie bijvoorbeeld Iriszorg, Kwintes en ZIENN. Deze professionele organisaties zijn niet langer het troosteloze putje van hulpverleningsland, maar bieden professionele en perspectiefrijke zorg. Voor de aller-moeilijkste cliënten. Dit boek laat zien met welke passie dat in de hoofdstad de afgelopen veertig jaar van de grond is gekomen.

Beoordeling redactie: ★★★★★