‘Heden ten dage is het ijzer even onmisbaar voor onze behoeften als de lucht, het water en het vuur. De eeuw, waarin wij leven, kan met regt de ijzeren eeuw worden genaamd.’

Recensie
Overgenomen van de site Historiën, geschreven door Leon Mijderwijk.

Het boek De IJzeren Eeuw begeleidt de televisieserie en de tentoonstelling in het Amsterdam Museum. Presentator Hans Goedkoop is een van de auteurs. Hij schreef het samen met conservator van het Amsterdam Museum, hoogleraar Kees Zandvliet. Ze schreven samen al eerder De Gouden Eeuw. Ik heb het boek gelezen voor ik een bezoek aan de tentoonstelling bracht. Pas na het bezoek viel me op dat Amsterdam inderdaad in beeldmateriaal een prominente plaats inneemt. En toch had ik al een groot aantal van de 15 hoofdstukken gelezen. De aantrekkingskracht van het boek was te groot om mijn geduld te bewaren. Fijn is dat je het boek niet in een bepaalde volgorde hoeft te lezen. De opzet leent zich daarvoor prima; die is namelijk thematisch. Over onder meer de komst van de monarchie, het beschavingsoffensief, de modernisering, Nederlands-Indië, emancipatie van de katholieken, het opkomende feminisme. Deze thematische sluit niet alleen goed aan bij de opzet van de tentoonstelling en televisieserie, maar is ook voor de minder geoefende lezer heel prettig om keer op keer op te pakken.

Een thema dat ik miste, was de buitengewone aandacht die er in de 19e eeuw uitging naar het verleden. Een onderwerp waar Marita Mathijsen in Historiezucht. De obsessie met het verleden in de negentiende eeuw haar aandacht op richt. Het hoofdstuk over de Eerste Wereldoorlog had ervoor ingeruild kunnen worden. Zeker omdat de 100 jaren die de 19e eeuw telde meer dan genoeg boeiends bieden om die te moeten verlengen tot een zogenaamde ‘lange eeuw’. (...)
Het doel van het boek is om “een frisse blik te werpen op een tijd die al te lang is afgedaan als saai en braaf en godzijdank voorbij”. Daar zijn de auteurs en vormgevers zeker in geslaagd. De IJzeren Eeuw is vlot geschreven en prachtig geïllustreerd. De wijze waarop hier de ijzeren eeuw is gepresenteerd verdient een gouden plak.