Op 29 maart 2011 betoogden zo’n 13 à 15 000 werknemers uit de welzijnssector voor een lange termijnakkoord met de Federale en Vlaamse regering. Deze strijd om betere arbeidsomstandigheden en relatief betere beloning, gaat deze keer onder het motto ’Sta eens een dag in onze schoenen’. Daarmee verwijzen de betogers naar de zware werkdruk die zij elke dag moeten ondergaan en de beleidsmakers die (blijkbaar) geen antwoord kunnen geven dat spoort met het gewicht en de specificiteit van dit werk. De eis is een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst voor vijf jaar.

Lange tijd hebben welzijnswerkers in Vlaanderen zich geplooid naar de mogelijkheden van hun eigen verzuilde organisaties en ermee parallel handelende beleidsmakers. Lange tijd heeft men hen gepaaid met mooie woorden over idealisme en met hoge waardering voor hun roeping en engagement. Geleidelijk aan is deze sector echter geprofessionaliseerd en is ook de maatschappelijke context radicaal gewijzigd. Sociale werkers zijn niet langer tevreden met enkel immateriële waardering, maar onderstrepen het specifieke beroepsmatige gehalte van hun werk en vragen passende omkadering en passende beloning.

De eerste confrontatie waarbij gezondheidswerkers en sociale werkers op straat kwamen en hun rechten opeisten trof de sympathiserende bevolking en de pers onverwachts. De kracht ervan werd ervaren als een opgekropte eruptie en kreeg de naam ’Witte Woede’ mee. Die naam kwam overigens overgewaaid uit Nederland.
Verpleegkundige Gaby Breuer lanceerde de term in de Volkskrant (1988). Een paar dagen later werd de actiegroep VViO (Verpleegkundigen en Verzorgenden in Opstand) opgericht. Ondertussen is de term daar weggedeemsterd. Maar in Vlaanderen is hij uitgegroeid tot een algemeen herkende strijdkreet en vangt het verzet van de hele non-profitsector, met ook één solidaire website witte woede.be.
Zo blijven de Vlaamse zorg- en hulpsector en de sociaal-culturele arbeid de alarmbel luiden, sedert ze dat voor de eerste keer deden in 1988/1989.
De charismatische vakbondsleider Joos Wauters, nationaal secretaris van de christelijke bediendenbond Landelijke Bedienden Centrale, bleek toen de geknipte figuur om de eerste grote manifestatie een krachtige stem te geven. Ook de socialistische bond, als Bond van Bedienden Technici en Kaderleden, trok eensgezind mee op.
De aanzet toen kwam vanuit de gehandicaptenzorg, de bijzondere jeugdzorg (1 december 1988) en vanuit de ziekenhuiswereld.
Op 8 mei 1989 werd met minister Lenssens voor de eerste maal een ‘historisch akkoord’ afgesloten dat een aanzienlijke verhoging van salarissen inhield. Nadien volgde nog krachtig en gebundeld verzet dat leidde tot een uitgebreide verbetering van de arbeidsvoorwaarden onder Mieke Vogels (2000). Vogels, persoonlijk heel dicht aanleunend bij deze sector, was zelf minstens zo blij met het akkoord als de werkers. Ze danste na het akkoord mee op de straat. Nooit eerder gezien van een minister! Maar ook het akkoord was opmerkelijk: het honoreerde voor het eerst, naast andere dingen, heel duidelijk de hoge werkdruk.

De zorgsector heeft sinds deze acties ook voor de publieke opinie een duidelijk gezicht gekregen en heel wat erkennende goodwill gerealiseerd. Iedereen heeft wel op de een of andere manier een kind, een familielid of een bekende die ofwel werkt in deze sector of er voor zorg en ondersteuning van afhankelijk is. Iedereen beseft ook dat - met de veroudering van de bevolking - dit segment van de arbeidsmarkt nog zal moeten groeien.

Deze tekst werd geschreven door Wim Verzelen
Datum van eerste publicatie: 03-2011
Datum van laatste wijziging: 05-2013