Don Linszen

Don Linszen (1945 - 2021)


geestelijke gezondheidszorg,


Dankzij zijn baanbrekend werk in de door hem opgerichte Adolectenkliniek hebben veel adolescenten die getroffen werden door schizofrenie of een psychose nog iets moois van hun leven kunnen maken.


* * *


Don Linszen was psychiater, hoogleraar en onder andere grondlegger en hoofd van de Adolescentenkliniek van het AMC in Amsterdam. Hij heeft zich zijn hele werkzame leven met grote intensiteit, deskundigheid en daadkracht ingezet voor een betere behandeling en meer ontwikkelingskansen voor jonge mensen tijdens en na hun eerste psychose. Hij was een van de samenstellers van het Handboek Vroege Psychose. In dat domein was Don een onvermoeibare pionier en een waar boegbeeld. Niet alleen in Nederland maar ook internationaal. En niet alleen in de GGz maar ook in kringen van politici en beleidsambtenaren.

Don Linszen werd in 1945 geboren in een gezin met twee jongens in Amsterdam, waar zijn vader een aannemersbedrijf had. Hij studeerde geneeskunde aan de huidige UvA en koos voor de specialisatie psychiatrie in het beroemde paviljoen 3 van het Wilhelmina Gasthuis. ‘In 1976 liep ik stage in St. Willibrord, een ouderwetse psychiatrische inrichting in het Noord-Hollandse Heiloo. Daar trof ik al snel een jongen met een eerste psychose. Ik vond het raadselachtig hoe iemand bij volle bewustzijn zijn realiteitszin zo sterk kon verliezen. Dat fascineerde me’, vertelde hij in een interview in het Reformatorisch Dagblad. Zes jaar later richtte hij de adolescentenkliniek op. Dankzij zijn baanbrekend werk in deze kliniek hebben veel adolescenten die getroffen werden door schizofrenie of een psychose nog iets moois van hun leven kunnen maken. Ze konden alsnog een opleiding voltooien en een loopbaan beginnen en ook volhouden. In het verleden hadden deze jongeren vaak nauwelijks enig vooruitzicht in het leven zonder dat de buitenwereld hun probleem kende.

Don Linszen was de eerste was die een verband aantoonde tussen cannabisgebruik en schizofrenie, waarmee hij ook internationaal naam maakte. In het interview met het Reformatorisch Dagblad zei hij: ‘Coffeeshops zouden bij cannabis een bijsluiter moeten leveren die vermeldt dat de gebruiker de kans vergroot tussen zijn vijftiende en dertigste levensjaar een ernstige stoornis te krijgen, waarvan het risico 85 procent is dat hij die zijn leven lang houdt.’

Don Linszen zocht voortdurend naar verbindingen: verbindingen tussen behandeldisciplines, tussen maatschappelijke domeinen, tussen wetenschap en praktijk, en tussen hulpverleners, cliënten en hun naasten. Hij wist collega’s uit te dagen om hun grenzen te verleggen, want alleen dan kwam er volgens hem pas echte zorgvernieuwing tot stand. Hij heeft zich met vele thema’s in de vroege psychosezorg beziggehouden. Wat er uitspringt waren zijn grote inspanningen om familieleden als partners in de behandeling te betrekken en om comorbide middelenverslaving effectiever te behandelen.

Daarnaast maakte hij zich sterk voor het maatschappelijk herstel van cliënten. Zo was hij al vroeg bezig met de vraag hoe we jonge mensen met een kwetsbaarheid voor psychosen beter kunnen helpen hun studie af te maken of hun arbeidsloopbaan te beginnen en vol te houden. Noemenswaardig in dat verband is dat Don vanwege al zijn verdiensten in de psychosezorg in 2008 de Ria van der Heijden Prijs van Ypsilon kreeg uitgereikt. Het bijbehorende geldbedrag gaf hij direct door aan het Kenniscentrum Rehabilitatie, tegenwoordig Keniscentrum Phrenos.

Op zijn 76ste was hij nog steeds actief in de geestelijke gezondheidszorg. Drie keer per week fietste hij van zijn woning in Amsterdam 12 kilometer heen en terug naar GGZ Ingeest in Amstelveen. ‘Hij had net nog een jaar bijgetekend. Hij had nog niets van zijn gedrevenheid en enthousiasme voor het vak verloren’, aldus zijn vrouw Angelina Linszen-Kooy, met wie hij twee kinderen had. Zijn dochter Mascha is in het voetspoor van haar ouders getreden en is gespecialiseerd in klinische psychiatrie, hallucinaties en psychoses. Zijn zoon David werkte als psycholoog, maar treedt tegenwoordig op als comedian bij de Comedy Train. Zijn vrouw Angelina: ‘Blijkbaar hebben we toch iets van het enthousiasme over het vak kunnen overdragen op onze kinderen, hoewel ze het soms vervelend vonden dat Don zoveel met zijn werk bezig was.’

Don Linszen was een monumentale man. Je zag hem letterlijk en figuurlijk niet over het hoofd in de Nederlandse psychosezorg. Zijn grote kennis en enthousiasme heeft velen in de vroege psychosezorg blijvend geïnspireerd en scherp gehouden. Daar kwam in de nacht van 12 op 13 juni 2021 plotseling een einde aan. Die nacht overleed hij totaal onverwacht aan een hartstilstand.

Deze biografische schets is een compilatie van twee In memoria die vlak na het overlijden van Don Linszen zijn verschenen. Nynke Boonstra en Jaap van Weeghel schreven een In memoriam op de site van het Kenniscentrum Phrenos en Peter de Waard herdacht hem in de rubriek ‘Het eeuwige leven’ in de Volkskrant van 7 juli 2021.



Publicatiedatum: 07-07-2021
Datum laatste wijziging :07-07-2021



design by Anne Van De Genachte / built by Dutchlion 2015 / Onderhoud door Rstyle