Flora Wagenaar

Flora Wagenaar (1938 - 2023)


vrijwilligerswerk, ouderenwerk


Ruim 35 jaar was zij de drijvende kracht achter het Felicitatieproject, een vrijwilligersinitiatief dat eenzaamheid bij ouderen in de Amsterdamse Rivierenbuurt tegengaat.


* * *


Flora Wagenaar was een kleine vrouw, ze praatte zachtjes en bleef het liefst op de achtergrond. Maar ondertussen had ze een enorme energie en was ze ferm en standvastig als het ging om eenzaamheid onder ouderen. “Ze was echt op een missie,” zegt stadsdeelbestuurder Flora Breemer. Medevrijwilliger Cath Lee: “Ze was heel lief, aardig en consequent.”
Liefst 36 jaar, waarvan ruim 30 jaar als coördinator, was Wagenaar vrijwilliger bij het Felicitatieproject in de Rivierenbuurt. Het project is even eenvoudig als doeltreffend: vrijwilligers gaan langs met een verjaardagsbloemetje bij eenzame ouderen in de buurt, geven informatie over hulpinstanties en bieden ‘gezelligheidsbezoekjes’ aan. Jaarlijks verzorgt het project tegen de duizend bezoekjes en telefoontjes.
Breemer: “Eenzaamheid is naast intens verdrietig ook gewoon een gezondheidsprobleem. Het is zelfs even ongezond als vijftien sigaretten per dag. Daarom is dit project in al zijn eenvoud zo mooi. Want de vrijwilligers zelf zitten misschien ook wel om die bezoekjes verlegen. Flora zei altijd dat het mes aan twee kanten snijdt.”

Van Fokje naar Flora
Wagenaar werd in 1938 in het Friese dorpje Drogeham geboren als Folkertje Witteveen, roepnaam Fokje. Ze was een directe afstammeling van Sterke Yerke, die volgens een legende bij de marine in Den Helder zomaar in zijn eentje een groot anker zou hebben opgetild.
Haar vader (Zwarte Yerke) was kolenboer en ze groeide op met drie broers en een zus. Ze ging werken in de hulpverlening van een psychiatrische instelling in Assen. Tijdens de dagelijkse busreis leerde ze Joop Wagenaar kennen, waar ze mee zou trouwen. Gedwongen door de werkloosheid in Friesland verhuisde het jonge echtpaar begin jaren zestig naar Amsterdam.
“Daar nam ze de naam Flora aan,” zegt haar zoon Johan Wagenaar. “Fokje vond ze erg boers klinken en in het Engels kijken mensen er al helemaal vreemd van op.”

Goede en slechte tijden
Johans vader begon het bedrijf Wagenaar Keramiek in Amsterdam-Noord, zijn moeder deed de administratie. Het begon met pottenbakken, maar in de hippietijd kwamen daar kralen bij. Johan: “Het waren goede tijden en slechte tijden. Toen kralen uit de mode raakten voor sjaaltjes, konden we nauwelijks rondkomen. Maar door de reggae kregen we het weer goed. Zo ging dat op en neer.”
Niet lang nadat Wagenaar coördinator van het Felicitatieproject werd, bleek haar man ernstig ziek. Johan: “Mijn vader was ook een volhardende man, want de dokter zei na vijfentwintig jaar: ‘Joop, ik ben verbaasd dat je nog leeft’. Het betekende wel dat mijn moeder naast het Felicitatieproject ook al die jaren mantelzorg op zich nam.”
Joop Wagenaar overleed in 2018. Johan: “Toen begon de bedrijvigheid weer helemaal. De telefoon ging non-stop. Mensen belden haar met alle problemen die je maar bedenken kunt. Tot zeven weken geleden. Als een dief in de nacht kwam het nieuws dat mijn moeder kanker had.”

Stille strijd
Wagenaars grootste zorg was een vervanger vinden voor de coördinatie van het Felicitatieproject. Daar was zij nog tot enkele dagen voor haar dood mee bezig. Donderdag 26 oktober overleed ze, 85 jaar oud. Ze werd op De Nieuwe Ooster gecremeerd.
Stadsdeelbestuurder Breemer sprak tijdens die bijeenkomst. “Haar zoon vroeg me een oproep te doen dat we ons allemaal moeten inzetten voor de bestrijding van eenzaamheid. Dat heb ik gedaan. Want dat was echt de stille strijd van Flora.”
Tijdens het opruimen van Wagenaars huis in de Rivierenbuurt, waar zij ruim vijftig jaar woonde, kwam Johan de Andreaspenning tegen die zijn moeder in 2016 kreeg voor haar verdiensten voor de stad. “Ik vond hem per ongeluk, hij zat weggestopt. Mijn moeder voelde schaamte zichzelf te profileren.”

Auteur: Hans van der Beek – journalist Het Parool
Overgenomen uit Het Parool, maandag 13 november 2023.

Publicatiedatum: 13-11-2023
Datum laatste wijziging :13-11-2023
Links



design by Anne Van De Genachte / built by Dutchlion 2015 / Onderhoud door Rstyle