Raarhoek Miek Smilde
Raarhoek


Arbeiderspers, Amsterdam, 2011
ISBN 9789029573764
€ 19.95
Bestellen
eerste   vorige   overzicht   volgende   laatste
Raarhoek is de naam van een buurtschap nabij Raalte (Overijssel) waar in 1967 de psychiatrische inrichting Sint Franciscushof werd geopend. In de geest van de tijd was het een moderne open inrichting, zonder hekken en ruim van opzet. Niet lang daarna trad psychiater Jan Smilde als directeur-geneesheer, wat hij tot 1986 bleef. In 2009 werd Sint Franciscushof ontmanteld en gesloopt om plaats te maken voor een frivole nieuwbouwwijk.
Deze gegevens vormden het uitgangspunt van het onderzoek dat journalist Miek Smilde, inderdaad: de dochter van Jan Smilde, in 2008 en 2009 deed naar opkomst en ondergang van dit katholieke psychiatrisch ziekenhuis in Salland. Het resultaat daarvan is een indrukwekkend portret geworden van macht en onmacht. In Raalte, zeker, maar in feite is Smildes verhaal een pars pro toto van de geschiedenis van de moderne psychiatrie in Nederland. Alle thema’s passeren de revue: de kritiek op de institutionalisering, de discussie over de elektroshocks, de wederopkomst van de pillen, de vermaatschappelijking van de psychiatrie en de invloed van de democratische psychiatrie in Italië. Aan de hand van levensgeschiedenissen, van prachtig beschreven ontmoetingen met bewoners, van gesprekken met betrokkenen en bezoeken aan het oude en nieuwe gebouw, componeert Miek Smilde een steeds fascinerender beeld van de moderne psychiatrie. Zij balanceert voortdurend tussen twee polen; begrip voor de inzet van de psychiaters (waaronder dus haar vader), maar ook de kille constatering dat ze eigenlijk niet goed weten wat ze doen. Zij laat geschiedenissen van patiënten, pardon: cliënten, spreken op een manier die op meerdere momenten ronduit ontroerend is.
Raarhoek is een prachtig geschreven portret van de moderne psychiatrie geworden. Een meesterlijke reportage die vergelijking oproept met het werk dat Geert Mak beroemd maakte: Hoe God verdween uit Jorwerd. Mieke Smilde heeft zich met dit boek opgeworpen tot de chroniqueur van de moderne psychiatrie. Raarhoek is verplichte literatuur voor iedereen die gefascineerd is voor de duistere krachten van de menselijke psyche. Een aanrader. Zulke boeken verschijnen er te weinig in Nederland.


Beoordeling redactie:
eerste   vorige   overzicht   volgende   laatste