Canon zorg voor de jeugd
De Canon zorg voor de Jeugd neemt u mee langs de hoogtepunten en bijzonderheden van de moderne geschiedenis van de zorg voor jeugdigen, van de betrokkenheid bij het opgroeien en opvoeden. Opvoeden is nooit eenvoudig geweest en heeft ten alle tijden geleid tot initiatieven om er het beste van te maken - weeshuizen, heropvoedingsgestichten, strafkampen, maar ook allerhande goedbedoelde adviezen aan ouders om hen te helpen de jeugd de weg te wijzen. Deze geschiedenis laat zien welke voortgang er is geboekt, maar ook wat er mis is gegaan. En nog steeds misgaat.
De Canon zorg voor de Jeugd is tot stand gekomen dankzij de steun van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi), Pro Juventute en een groot aantal jeugdzorgorganisaties. De Canon biedt een overzicht van de moderne geschiedenis (vanaf 1800) van de zorg voor de jeugd. In maart 2012 werd er een bètaversie met 25 vensters online gebracht, waarna op 15 november 2012 de definitieve versie officieel werd gelanceerd tijdens de jaarlijkse Mulock Houwer-lezing in het Kinderrechtenhuis te Leiden. Eind 2013 werd de digitale Canon te boek gesteld. In 2016 en 2017 is het aantal vensters uitgebreid tot 35.
> Boekeditie Canon zorg voor de jeugd
> Webshop boekeditie Canon zorg voor de jeugd
> Overzicht Mulock Houwer-lezingen
> Maatschappelijke aandeelhoudersActueel
14e Mulock Houwer-lezing - Zijn we doorgeschoten in het stoornisdenken?
De Groningse hoogleraar orthopedagogiek Laura Batstra verzorgt op dinsdag 25 november 2025 de veertiende Mulock Houwer-lezing. Batstra is zeer kritisch over het doorgeschoten stoornisdenken en het medicaliseren van levensmoeilijkheden. Waar komt dat vandaan? En zijn er alternatieven?
De inschrijving voor deze jaarlijkse lezing, mede georganiseerd door de Canon sociaal werk, is nu begonnen.
Alle vensters:
2012 – Geweld in de jeugdzorg - de commissies-Samson/Deetman/De Winter
Een inktzwart hoofdstuk uit de geschiedenis van de jeugdzorg
2007 – Het wettelijke verbod op slaan door ouders
Het debat over de pedagogische tik
2006 – Databank Effectieve Jeugdinterventies
Wat werkt en hoe weten we dat?
Professionals tussen bureaucratie en zorgvuldigheid
2001 – Eigen Kracht-conferentie / familiegroepsplan
Mobiliseer het netwerk
Van provincie naar gemeenten
Pedagogische thuishulp, dienstbare professionals en de kracht van het sociale netwerk
1990 – Finkensieper en Steunpunt Zetten
Seksueel misbruik lang weggestopt
1989 – Stimuleringsmaatregel Kinderopvang
Luxe of noodzaak?
1972 – Vertrouwensartsen kindermishandeling
De langdurige ontkenning van een chronische epidemie
1971 – Belangenvereniging Minderjarigen
Breekijzer van de gesloten Kinderbescherming
1970 – Jongeren Advies Centrum (JAC)
Bloei en inkapseling van de Alternatieve Hulpverlening
1969 – Op zoek naar modern ouderschap
Democratisering van de opvoeding
1956 – 13 tot 15 duizend Afstandmoeders
Schade door schande
1952 – Maatschappelijke verwildering der jeugd - rapport
Van fundament gesubsidieerd jongerenwerk tot paternalistisch icoon
Opvoedingsadvies: van moraliserend naar psychologiserend
Gestage professionalisering van jeugdzorgmedewerkers
Ervaringsdeskundige, hervormer, praktijkman en visionair
1928 – Medisch-Opvoedkundige Bureaus
De opkomst en groei van de Jeugd-ggz
1920 – Wetgeving voor buitengewoon onderwijs
Van buitengewone scholen naar passend onderwijs
1918 – Gunning, Kohnstamm, Langeveld - Academische Pedagogiek
Wetenschappelijke onderbouwing van opvoeding, onderwijs en professionele zorg
1911 – Nationaal Reizend Museum voor Ouders en Opvoeders
Van opvoedingsvoorlichting naar opvoedingsondersteuning
1907 – Reinheid, Rust, Regelmaat
Leren van gehoorzaamheid en zelfbeheersing
Basis voor de kinderbescherming en het jeugdstrafrecht
1904 – Jan Klootsema en de ontwikkeling van de orthopedagogiek
Het etiketteren (en behandelen) van afwijkend gedrag
1903 – Elisabeth Boddaert en de pedagogische dagopvang
Verwaarloosde jeugd niet van ouders scheiden.
1901 – Eerste consultatiebureau in Den Haag
Jeugdgezondheidszorg: van medische preventie tot opvoedingsadvies en risicodetectie
1900 – De Amsterdamse slagcirculaire
Het ontslag van gymnastiekleraar
W. A. Tissot van Patot
Basis van gezinsvoogdij, jeugdbescherming en jeugdreclassering
Eerste mediahype in de jeugdzorg
1883 – Vakantiekolonies voor bleekneusjes en zenuwpeesjes
Van ondervoeding naar overgewicht
Zorg voor ongehuwde (tiener)moeders en hun kinderen
1874 – Maatschappij tot Opvoeding van Weezen in het Huisgezin
Het ontstaan van de georganiseerde pleegzorg
1872 – Vereeniging tot Verbetering der Kleine Kinderbewaarplaatsen
Zorg voor het jonge kind
1846 – Het Sint Aloysiusgesticht
Redden en opvoeden van verwaarloosde jeugd
1833 – Eerste jeugdgevangenis in Rotterdam
Tussen straffen en opvoeden
Weeshuizen - kraamkamers van jeugdzorg