|
Karel Paul van der Mandele (1880 - 1975)bankier die in Rotterdam Zuid aan de wieg stond van het tuindorp Vreewijk.Karel Paul van der Mandele (1880-1975) groeit op in Delft in rijke familie. Terwijl hij rechten studeert in Leiden gaat in 1901 het bedrijf van zijn vader failliet. Van der Mandele woont daarna een tijd bij zijn oom en tante en kan zo toch zijn studie afmaken. Op voorspraak van zijn oom gaat hij als directiesecretaris aan de slag bij de Rotterdamsche Bank, waar hij opklimt tot directievoorzitter. K.P. – zoals hij genoemd wordt – vindt zelf dat hij weinig talenten heeft. Maar hij kan wel vol enthousiasme projecten op poten zetten. Zijn aanstaande vrouw ziet al vroeg zijn maatschappelijke betrokkenheid: ‘Al zijn vrije tijd, al zijn gedachten zijn voor anderen.’ Bij zijn eerste bezoek aan Rotterdam in 1906 verdwaalde hij op het Afrikaanderplein, vertelde hij ooit in een interview: ‘Daar was het een en al stof, kindergeroep, rommel, schillen.’ K.P. wil daar wat aan doen. Hij wil mensen uit alle lagen van de bevolking kansen geven: met onderwijs, cultuur én goede woningen en woonomgeving. Hij raakt geïnspireerd door de fabrikanten die een generatie eerder ruim opgezette tuindorpen hebben laten bouwen voor hun werknemers. Vanaf 1913 zet K.P. zijn netwerk in en brengt kapitaal bij elkaar om op goedkope grond ‘op Zuid’ tuindorp Vreewijk te bouwen. Daar zit een gedegen financieel plan onder dat de aandeelhouders rendement belooft. Maar de Eerste Wereldoorlog breekt uit: de bouw en exploitatie draaien verlies en worden geplaagd door malversaties van een van de betrokken steenfabrikanten. Ondertussen wonen Rotterdammers graag in de eerste huizen in Vreewijk. Met medewerking en financiële steun van de gemeente wordt het tuindorp in fases tussen 1913 en 1943 uitgebouwd tot ruim 4.000 woningen. Het oudste deel van Vreewijk is inmiddels beschermd stadsgezicht. Woningcorporatie Havensteder is hier tot 2024 bezig met een restauratie. Van der Mandele heeft als voorzitter van de Kamer van Koophandel tijdens en na de Tweede Wereldoorlog een grote rol gespeeld in de wederopbouw van Rotterdam. De Van der Mandele stichting, die hij met zijn vrouw oprichtte, verleent nog steeds steun aan sociale, maatschappelijke en culturele projecten in Zuid-Holland. Gerelateerde huisvesters: - Marinus Granpré Molière (1883 - 1972). - Margaret Staal-Kropholler (1891 - 1966). Eerder gepubliceerd in Aedes Magazine, nr. 3 / 2020.
Auteur(s): Margriet Pflug,
Biografie |
|